มารู้จักแคโรทีนอยด์กันเถอะ

          แคโรทีนอยด์เป็นสารพฤกษเคมีที่ทรงพลัง  มีคุณสมบัติเป็นทั้งสารต้านอนุมูลอิสระและสารต้านมะเร็งที่เยี่ยมยอด  แคโรทีนอยด์คือเม็ดสีชนิดละลายในไขมัน  พบมากในผักและผลไม้ที่มีสีส้ม  เหลือง  แดง  และเขียว  ทำหน้าที่ปกป้องพืชจากรังสีอัลตราไวโอเลต (ยูวี) ในแสงแดด  และสารก่อมะเร็งในสิ่งแวดล้อม  ช่วยป้องกันการก่อตัวของอนุมูลอิสระที่เป็นอันตราย  ในปัจจุบันมีการค้นพบแคโรทีนอยด์ถึง 600 ชนิด  และประมาณ 50 ชนิดพบได้ในผักและผลไม้ที่เรารับประทาน  แคโรทีนอยด์ 6 ชนิดที่กลายมาเป็นสารต้านอนุมูลอิสระดาวเด่นคือ  แอลฟาแคโรทีน  เบต้าแคโรทีน  คริปโตแซนทิน  ไลโคปีน  ลูทีน  และซีแซนทินlipo8

          แหล่งของแอลฟาแคโรทีนจากอาหารที่ดีที่สุดคือ  แครอทที่ผ่านการปรุงสุกแล้วและฟักทอง  ซึ่งร่างกายสามารถเปลี่ยนเป็นวิตามินเอเพื่อนำไปใช้ได้  มีการศึกษาพบว่าแอลฟาแคโรทีนสามารถลดขนาดของเนื้องอกในสัตว์ได้ชัดเจน  และยังมีประสิทธิภาพมากกว่าเบต้าแคโรทีนถึงสิบเท่าในการปกป้องผิว  ดวงตา  ตับและเนื้อเยื่อปอด  จากการถูกทำลายโดยอนุมูลอิสระlipo3

          เรามองหาเบต้าแคโรทีนได้จากผักผลไม้ที่มีสีสันสดใส เช่น เอพริคอต  มันเทศ  บรอกโคลี (หากผ่านการนึ่งจะยิ่งดี)  แคนตาลูป  ฟักทอง  แครอท  มะม่วง  พีช  และผักขมlipo3

          คริปโตแซนทินถูกเปลี่ยนเป็นวิตามินเอได้ในยามที่ร่างกายต้องการ  มีการศึกษาเปรียบเทียบระดับแคโรทีนอยด์ในเลือดของผู้หญิงที่เป็นมะเร็งปากมดลูกกับผู้หญิงที่ไม่ได้เป็น  พบว่า  ผู้หญิงที่ไม่เป็นมะเร็งมีระดับของคริปโตแซนทินในเลือดสูงกว่าอย่างมีนัยสำคัญ  ดังนั้นคริปโตแซนทินอาจช่วยป้องกันการเกิดมะเร็งประเภทนี้ได้  เพื่อการรับประทานคริปโตแซนทินในอาหารอย่างถูกปากและดีต่อสุขภาพ  ให้รางวัลตัวคุณด้วยผลไม้อย่างลูกพีช  มะละกอ  แทนเจอรีน  และส้มเป็นประจำทุกวัน

          ไลโคปีนมีความสามารถในการต้านอนุมูลอิสระสูงกว่าเบต้าแคโรทีนมาก  ไลโคปีนเป็นสารที่ทำให้มะเขือเทศ  แตงโม  เกรปฟรุต  และผักผลไม้อีกหลายชนิดมีสีแดง  พบว่าไลโคปีนช่วยยับยั้งการเจริญเติบโตของเซลล์มะเร็งหลายประเภท  ช่วยปกป้องเราจากสารก่อมะเร็งในควันบุหรี่  และอนุมูลอิสระจากรังสียูวีในแสงแดด  งานวิจัยใหม่ ๆ มันช่วยป้องกันการเกิดโรคหัวใจได้อีกด้วยbeta curve

          ลูทีนมีคุณประโยชน์ในการปกป้องดวงตา  และช่วยชะลอการเสื่อมของศูนย์กลางจอประสาทตาซึ่งเป็นสาเหตุอันดับหนึ่งของการตาบอดในผู้ที่มีอายุ 65 ปีเป็นต้นไป  ลูทีนพบได้มากในผักขม  กะหล่ำใบ  ยาหรือผลิตภัณฑ์เสริมอาหารที่ลดการดูดซึมของไขมัน  เช่น  ออร์ลิสแตท  หรือไคโตซาน  อาจลดการดูดซึมของลูทีนได้  และหากคุณมีประวัติแพ้ดอกดาวเรืองควรหลีกเลี่ยงการรับประทานลูทีนlipo8

          ซีแซนทินเช่นเดียวกับลูทีนพบมากในผักบีต  ผักขม  และกระเจี๊ยบเขียวlipo8